Month: September 2020

พ.ศ.๒๔๖๖ เหรียญที่ระลึกสมเด็จพระสังฆราช กรมหลวงชินวรสิริวัฒน์

สมเด็จพระสังฆราชเจ้า กรมหลวงชินวรสิริวัฒน์ สมเด็จพระสังฆราชองค์ที่ 11 วัดราชบพิธสถิตมหาสีมาราม พระนามเดิม “หม่อมเจ้าภุชงค์” พระนามฉายา “สิริวฑ.ฒโน” ทรงเป็นหม่อมเจ้าชายใหญ่ในพระเจ้าบรมวงศ์เธอชั้น 3 กรมขุนเจริญผลภูลสวัสดิ์ และหม่อมปุ่น ชมพูนุท ประสูติเมื่อวันที่ 16 ธันวาคม พ.ศ.2402 ทรงผนวชเป็นสามเณร ณ วัดพระศรีรัตนศาสดาราม เมื่อ พ.ศ.2416 โดยมีสมเด็จกรมพระปวเรศวริยาลงกรณ์ครั้งยังทรงดำรงพระยศ กรมหมื่นบวรรังษีสุริยพันธ์ ทรงเป็นพระอุปัชฌาย์ ต่อมาใน พ.ศ.2422 ทรงผนวชเป็นพระภิกษุที่วัดพระศรีรัตนศาสดาราม โดยมีพระวันรัต (ทัย พุทธสิริ) เป็นพระอุปัชฌาย์ ประทับอยู่จำพรรษา ณ วัดราชบพิธสถิตมหาสีมาราม

พ.ศ.2429 ได้เป็นเปรียญ 5 ประโยค พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ตั้งเป็นพระราชคณะว่า “หม่อมเจ้าสถาพรปิริยพรต” ในปี พ.ศ.2469 ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯให้ตั้งการพระราชพิธีสถาปนา ดำรงพระอิสริยยศ เป็นพระเจ้าวรวงศ์เธอ กรมหลวงชินวรสิริวัฒน์ สิ้นพระชนม์เมื่อวันที่ 25 สิงหาคม พ.ศ.2480

ลักษณะ เป็นรูปเสมา ขอบเรียบ ด้านบนมีห่วง
ด้านหน้า มีอักษรประดิษฐ์ “ชส” ไขว้กัน อยู่ใต้อุณาโลมเปล่งรัศมีกระหนาบด้วยลายกระหนก ริมขอบมีจุดกลมอยู่โดยรอบ
ด้านหลัง มีอักษรเป็นคาถาพระว่า

“สม.พุทธาท.ยานุภาเวน
สพ.พสน.ตาปวช.ชิโต
สพ.พเวรมติก.กน.โต
สีติภูโตสทาภว”

แปลว่า

“ด้วยอานุภาพของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าเป็นต้น
ขอท่านจงห่างจากความเดือดร้อนทุกอย่าง
ก้าวล่วงเวรทั้งปวง
เป็นผู้มีความเย็นในกาลทุกเมื่อ”

เบื้องล่างมีเลขบอกศักราช”๒๔๐๒-๒๔๖๖”

ชนิด เงิน ทองแดง
ขนาด กว้าง 26 มิลลิเมตร ยาว 33 มิลลิเมตร
สร้าง พ.ศ.2466

พ.ศ.๒๔๖๗ เหรียญที่ระลึกสมเด็จเจ้าฟ้าฯ กรมพระนครสวรรค์วรพินิตทรงรับราชการทหารครบ 25 ปี

สร้างเป็นที่ระลึกในโอกาสที่จอมพลสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าบริพัตรสุขุมพันธ์กรมพระนครสวรรค์วรพินิตทรงรับราชการทหารมาเป็นเวลา 25 ปี ตั้งแต่ พ.ศ.2442-2467

สมเด็จเจ้าฟ้าฯ กรมพระนครสวรรค์วรพินิต พระนามเดิม “สมเด็จเจ้าฟ้าบริพัตรสุขุมพันธ์” เป็นพระราชโอรสอันดับที่ 33 ในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว และพระนางเจ้าสุขุมาลมารศรี พระราชเทวี ประสูติเมื่อวันที่ 29 มิถุนายน พ.ศ.2424 ทรงศึกษาวิชาทหารที่ประเทศอังกฤษและเยอรมัน ทรงเป็นเสนาธิการทหารบก และเสนาบดีกระทรวงทหารเรือ ภายหลังทรงดำรงตำแหน่งจอมพลเรือราชองครักษ์ พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ สถาปนาเป็น “สมเด็จพระเจ้าพี่ยาเธอเจ้าฟ้ากรมพระนครสวรรค์วรพินิต” ทรงมีพระปรีชาสามารถทั้งในการมหาร ประวัติศาสตร์ วรรณคดี และการดนตรี สิ้นพระชนม์ที่เมืองบันดงชะวา ประเทศอินโดนีเซียเมื่อวันที่ 18 กุมภาพันธ์ พ.ศ.2487 ทรงเป็นต้นราชสกุล “บริพัตร”

ลักษณะ เป็นรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้าตัดมุม ขอบเรียบ ด้านบนมีห่วง
ด้านหน้า เป็นพระรูปจอมพลสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์ เจ้าฟ้าบริพัตรสุขุมพันธ์ กรมพระนครสวรรค์วรพินิต ครึ่งพระองค์ ผินพระพักตร์ทางซ้ายของเหรียญทรงเครื่องแบบเต็มยศทหารบก เบื้องล่างมีลายเซ็นพระนาม “บริพัตร”
ด้านหลัง มีข้อความว่า

“รับสัญญาบัตร
เป็นนายทหารบก
พ.ศ.๒๔๔๒
ถึงพ.ศ.๒๔๖๗
ฉลอง
ครบ ๒๕ ปี”

ชนิด เงิน
ขนาด กว้าง 20 มิลลิเมตร ยาว 28 มิลลิเมตร
สร้าง พ.ศ.2467

พ.ศ.๒๔๖๘ เหรียญรางวัลสยามรัฐพิพิธภัณฑ์ แบบ ๑

สร้างเพื่อเป็นรางวัลในงาน “สยามรัฐพิพิธภัณฑ์” ในปี พ.ศ.2468 อันเป็นปีที่ พระบาทสมเด็จพระมงกุฏเกล้าเจ้าอยู่หัว เสวยราชสมบัติครบ 15 ปีบริบูรณ์ นับว่าเป็นอภิลักขิตมงคลสมัยของบ้านเมือง ประจวบกับในขณะนั้น ทั่วโลกกำลังประสบปัญหาเศรษฐกิจ หลังมหาสงครามโลกครั้งที่ 1 ทรงมีพระราชดำริที่จะให้มีการสมโภช พร้อมทั้งการแสดงศิลปหัตถกรรมของประเทศเรียกว่า “สยามรัฐพิพิธภัณฑ์” ขึ้น ณ พื้นที่ดินตำบลศาลาแดง ซึ่งพระราชทานให้เป็นที่สาหรับจัดงานครั้ง เมื่อเสร็จงานแล้วก็จะพระราชทานให้เป็นอุทยานของพระนครต่อไป พระราชทานนามว่า “สวนลุมพินี”

งานสยามรัฐพิพิธภัณฑ์ ซึ่งกำลังก่อสร้างอยู่ ก็เป็นอันต้องเลิกล้มไป เมื่อพระบาทสมเด็จพระมงกุฏเกล้าเจ้าอยู่หัวเสด็จสวรรคต เมื่อวันที่ 25 พฤศจิกายน พ.ศ.2468

ลักษณะ รูปเสมา ขอบเรียบ ด้านบนมีห่วง
ด้านหน้า มีรูปช้างยืนแท่น หันหน้าไปทางซ้ายของเหรียญ ริมขอบเป็นลายกระหนก
ด้านหลัง มีข้อความว่า

“สยามรัฐ
พิพิธภัณฑ์
พ.ศ.๒๔๖๘”

ชนิด กาไหล่ทอง กาไหล่เงิน ทองแดงกาไหล่นาก
ขนาด กว้าง 25 มิลลิเมตร ยาว 35 มิลิเมตร
สร้าง พ.ศ.2468

พ.ศ.๒๔๖๘ เหรียญรางวัลสยามรัฐพิพิธภัณฑ์ แบบ ๒

สร้างขึ้นในคราวเดียวกันกับเหรียญรางวัลสยามรัฐพิพิธภัณฑ์ แบบ ๑

ลักษณะ กลมแบน ขอบเรียบ ด้านบนมีห่วง
ด้านหน้า มีรูปช้างยืนแท่น หันหน้าไปทางซ้ายของเหรียญ
ด้านหลัง มีข้อความว่า

“สยามรัฐ
พิพิธภัณฑ์
พ.ศ.๒๔๖๘”

ชนิด กาไหล่ทอง เงิน ทองแดง
ขนาด เส้นผ่าศูนย์กลาง 23 มิลลิเมตร
สร้าง พ.ศ.2468