ผู้เขียน: admin

พ.ศ.๒๔๖๔ เหรียญที่ระลึกกรมพระนราธิปประพันธ์พงศ์ พระชนมายุครบ ๖๐ พรรษา

พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระนราธิปประพันธ์พงศ์ พระนามเดิม “พระองค์เจ้าชายวรรณาการ” เป็นพระราชโอรสอันดับที่ 56 ในพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว อันประสูติแต่เจ้าจอมมารดาเขียน เมื่อวันพุธที่ 20 พฤศจิกายน พ.ศ.2404 ในรัชกาลที่ 5 ได้ทรงกรมเป็นที่กรมหมื่นนราธิปประพันธ์พงศ์ และได้เลื่อนเป็นกรมพระนราธิปประพันธ์พงศ์ ต่อมาทรงได้รับสถาปนาเป็นพระเจ้าบรมวงศ์เธอกรมพระนราธิปประพันธ์พงศ์สิ้นพระชนม์เมื่อวันที่ 11 ตุลาคม พ.ศ.2474 ทรงเป็นต้นสกุล “วรวรรณ”

ลักษณะ กลมแบน ขอบเรียบ
ด้านหน้า เป็นพระบรมรูปพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ครึ่งพระองค์ ผินพระพักตร์ไปทางเบื้องขวาของเหรียญ เบื้องล่างมีพระปรมาภิไธย “พระจอมเกล้าเธียรมหาราช”
ด้านหลัง มีข้อความว่า

“เทวะพลี
แด่
พระผู้ประสาท
ชีวิตแลวุฒิ
กรมนราธิป
เมื่ออายุครบ ๖๐ ปี
พ.ศ.๒๔๖๔”

ชนิด ทองแดงกาไหล่เงิน ทองแดง
ขนาด เส้นผ่าศูนย์กลาง 27 มิลลิเมตร และ 74 มิลลิเมตร
สร้าง พ.ศ.2464

พ.ศ. ๒๔๖๔, ๒๔๖๕, และ ๒๔๖๖ เหรียญรางวัลงานประกวดแฟนซี

ลักษณะ กลมแบน ขอบเรียบ มีห่วงพร้อมสายคล้อง
ด้านหน้า เป็นพระบรมรูป รัชกาลที่๖ ครึ่งพระองค์ ผินพระพักตร์ไปทางเบื้องขวาของเหรียญ เบื้องบนมีพระปรมาภิไธย “สมเด็จพระรามาธิบดี ศรีสินทรมหาวชิราวุธ”

ด้านหลัง มีข้อความว่า “รางวัล การแต่งแฟนซี ๒๙ ธันวาคม ๖๔”
ชนิด เงิน ทองแดง
ขนาด เส้นผ่าศูนย์กลาง 24 มิลลิเมตร

สร้าง พ.ศ.2464, พ.ศ.2465, และ พ.ศ.2466

พ.ศ.๒๔๖๕ เหรียญที่ระลึกเปิดสถานเสาวภา

สร้างเป็นที่ระลึกในการประชุมสภากาชาดนานาประเทศภาคตะวันออกและเปิดตึกที่ทำการ”สถานเสาวภา”

หลังจากที่กรรมการสภากาชาดสากลได้รับรองสภากาชาดสยามเข้าเป็นสมาชิก เมื่อวันที่ 6 เมษายน พ.ศ.2464 แล้วที่ประชุมได้มีมติให้เปิดการประชุมสภากาชาดสากลฝ่ายภูมิภาค ทางตะวันออกขึ้นที่กรุงเทพฯ ตั้งแต่วันที่ 29 พฤศจิกายน ถึงวันที่ 7 ธันวาคม พ.ศ.2465 ที่ศาลาสหทัยสมาคมในพระบรมมหาราชวัง และในวันที่ 7 ธันวาคม พ.ศ.2465 นั้น พระบาทสมเด็จพระมงกุฏเกล้าเจ้าอยู่หัวได้เสด็จพระราชดำเนินไปในพิธีเปิดตึกที่ทำการสถานปาสเตอร์ที่ได้ก่อสร้าง ท่ามกลางกรรมการนานาประเทศพระราชทานนามตึกว่า “สถานเสาวภา” เพื่อเป็นอนุสาวรีย์แด่สมเด็จพระศรีพัชรินทรา บรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนี พันปีหลวง

ลักษณะ กลมแบน ขอบเรียบ

ด้านหน้า เบื้องบนเป็นพระนามาภิไทยย่อ “สผ” อยู่ในวงกรอบ ด้านซ้ายเป็นรูปกล้องจุลทรรศน์ ด้านขวาเป็นรูปงูแผ่แม่เบี้ย เบื้องล่างมีข้อความว่า “ที่รลึกการเปิดสถานเสาวภา”

ด้านหลัง เป็นรูปครุฑกางปีก แบกเครื่องหมายกาชาด มีอักษร “สุขวิทยา” ริมขอบมีข้อความว่า “การประชุมสภากาชาดในบูรพเทศ กรุงเทพฯ ธันวาคม : พ.ศ.: ๒๔๖๕”

ชนิด ทอง แดง
ขนาด เส้นผ่าศูนย์กลาง 74 มิลลิเมตร
สร้าง พ.ศ.2465

พ.ศ.๒๔๖๕ เหรียญที่ระลึกพระองค์เจ้าดิสวรกุมารฯ พระชนมายุครบ 60 พรรษา

สร้างเป็นที่ระลึกในการฉลองพระชนมายุครบ 60 พรรษาของสมเด็จกรมพระยาดำรงราชานุภาพ เมื่อ พ.ศ.2465

สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ พระนามเดิม “พระองค์เจ้าดิศวรกุมาร” พระราชโอรสพระองค์ที่ 57 ในพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว และเจ้าจอมมารดาชุ่มประสูติเมื่อวันเสาร์ที่ 21 มิถุนายน พ.ศ.2405 ทรงดำรงตำแหน่งสำคัญต่างๆของบ้านเมืองหลายต่อหลายตำแหน่ง ทรงเป็นผู้รอบรู้ในหลายสาขาวิชาโดยเฉพาะอย่างยิ่งวิชาประวัติศาสตร์และโบราณคดีจนได้รับยกย่องเป็น”บิดาแห่งประวัติศาสตร์ไทย” ทรงเคยเป็นเสนาบดีกระทรวงธรรมการกระทรวงมหาดไทย ทรงเป็นราชทูตพิเศษไปยุโรป ทรงเป็นอภิรัฐมนตรีเป็นนายกราชบัณฑิตสภา ทรงนิพนธ์หนังสือต่างๆมากมายเป็นประโยชน์ต่ออนุชนรุ่นหลังอย่างเป็นสูง สิ้นพระชนม์เมื่อวันที่ 1 ธันวาคม พ.ศ.2486 ทรงเป็นต้นราชสกุล “ดิศกุล”

ลักษณะ กลมแบน ขอบเรียบ ด้านบนมีห่วง เว้นชนิดทองแดง

ด้านหน้า เป็นพระรูปสมเด็จกรมพระยาดำรงราชานุภาพ ระดับพระอุระ ผินพระพักตร์ทางเบื้องซ้ายของเหรียญริมขอบมีอีกษรจารึกพระนาม “พระองค์เจ้าดิศวรกุมาร กรมพระยาดำรงราชานุภาพ”

ด้านหลัง บนแพรป้ายมีคาถาว่า “ติรตนานุภาเวน ฑีฆายุ โหหิ โสต.ถินา” แปลว่า “ด้วยอานุภาพของพระไตรรัตนขอท่านจงมีอายุยืนโดยสวัสดี” เหนือแพรป้ายมีข้อความว่า “สร้างเป็นที่รฦก” ใต้แพรป้ายมีข้อความว่า “เพื่อฉลองอายุครบห้ารอบ”
ปีจอ พ.ศ.๒๔๖๕”

ชนิด ทองคำ เงินกาไหล่ทอง ทองแดง
ขนาด เส้นผ่าศูนย์กลาง 28 มิลลิเมตร
สร้าง พ.ศ.2465

พ.ศ.๒๔๖๖ เหรียญที่ระลึกงานพระเมรุ กรมหลวงชุมพรเขตรอุดมศักดิ์

สร้างเป็นที่ระลึกคราวงานพระเมรุ กรมหลวงชุมพรเขตรอุดมศักดิ์ ณ ท้องสนามหลวงเมื่อวันที่ 24 ธันวาคม พ.ศ.2466

กรมหลวงชุมพรเขตรอุดมศักดิ์ ทรงเป็นพระราชโอรสในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว และเจ้าจอมมารดาโหมด ประสูติเมื่อวันที่ 19 ธันวาคม พ.ศ.2423 พระนามเดิมพระองค์เจ้าอาภากร เกียรติวงศ์ ทรงดำรงตำแหน่งเสนาบดีว่าการทหารเรือ เมื่อ พ.ศ.2465 ทรงเป็นผู้ริเริ่มวิชาการทหารเรือ สิ้นพระชนม์เมื่อวันที่ 19 พฤษภาคม พ.ศ.2466 ทรงเป็นต้นราชสกุล อาภากร

ลักษณะ เป็นรูปสี่เหลี่ยมข้าวหลามตัด ขอบเรียบ ด้านบนมีห่วง
ด้านหน้า เป็นรูปกรมหลวงชุมพรเขตรอุดมศักดิ์ครึ่งพระองค์ พระพักตร์ตรง ริมขอบมีพระนาม

“กรมหลวงชุมพรเขตอุดมศักดิ์ พระองค์เจ้าอาภากรเกียรติวงศ์”

ด้านหลัง เป็นรูปเทวดาขี่ราชรถเทียมสิงห์
ริมขอบมีข้อความว่า “ที่ระฤกงานพระเมรุ ท้องสนามหลวง วันที่ ๒๔ ธันวาคม พ.ศ.๒๔๖๖”
ชนิด ทองคำ เงิน
ขนาด กว้าง 28 มิลลิเมตร ยาว 30 มิลลิเมตร
สร้าง พ.ศ.2466

พ.ศ.๒๔๖๖ เหรียญที่ระลึกงานพระเมรุสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาเทววงศ์วโรปการฯ

สร้างเป็นที่ระลึกในงานพระเมรุพระศพ สมเด็จกรมพระยาเทววงศ์วโรปการฯ ณ ท้องสนามหลวง เมื่อวันที่ 28 มิถุนายน พ.ศ.2466
สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอกรมพระยาเทววงศ์วโรปการ พระนามเดิม พระองค์เจ้าเทวัญอุไทยวงศ์ เป็นพระราชโอรสในพระบาทสมเด็จ พระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวและสมเด็จพระปิยมาวดี ประสูติเมื่อวันเสาร์ที่ 27 พฤศจิกายน พ.ศ.2402

พ.ศ.2424 – เป็นกรมหมื่นเทววงศ์วโรปการ
พ.ศ.2429 – เป็นกรมหลวงเทววงศ์วโรปการ ทรงดำรงตำแหน่งราชเลขานุการ แล้วเป็นเสนาบดีกระทรวงการต่างประเทศและได้ทรงเป็นอัครราชทูตพิเศษเสด็จไปยุโรป ในรัชกาลที่ 6 ได้เลื่อนเป็น กรมพระเทววงศ์วโรปการ
พ.ศ.2459 – ทรงได้เลื่อนเป็นที่สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธฮ กรมพระยาเทววงศ์วโรปการทรงดำรงตำแหน่งมหาอำมาตย์นายกตำแหน่งเสนาบดีกระทรวงการต่างประเทศ ทรงเป็นสภานายกแห่งสภาการคลังจนสิ้นพระชนม์ เมื่อวันที่ 28 มิถุนายน พ.ศ.2466 ทรงเป็นต้นสกุล “เทวกุล”

ลักษณะ เป็นรูปไข่ ขอบเรียบ มีห่วงอยู่ด้านบน
ด้านหน้า เป็นพระรูปสมเด็จกรมพระยาเทววงศ์วโรปการครึ่งพระองค์พระพักตร์ตรงทรงเครื่องเต็มยศ
ด้านหลัง มีข้อความว่า

“ประสูติ
วันที่ ๒๗ พฤศจิกายน พ.ศ.๒๔๐๒
สิ้นพระชนม์
วันที่ ๒๘ มิถุนายน พ.ศ.๒๔๖๖
งานพระเมรุท้องสนามหลวง
ธ.ค.๖๖”

ขนาด กว้าง 26 มิลลิเมตร ยาว 32 มิลลิเมตร
ชนิด เงินกาไหล่ทอง
สร้าง พ.ศ.2466

พ.ศ.๒๔๖๖ เหรียญที่ระลึกสมเด็จพระสังฆราช กรมหลวงชินวรสิริวัฒน์

สมเด็จพระสังฆราชเจ้า กรมหลวงชินวรสิริวัฒน์ สมเด็จพระสังฆราชองค์ที่ 11 วัดราชบพิธสถิตมหาสีมาราม พระนามเดิม “หม่อมเจ้าภุชงค์” พระนามฉายา “สิริวฑ.ฒโน” ทรงเป็นหม่อมเจ้าชายใหญ่ในพระเจ้าบรมวงศ์เธอชั้น 3 กรมขุนเจริญผลภูลสวัสดิ์ และหม่อมปุ่น ชมพูนุท ประสูติเมื่อวันที่ 16 ธันวาคม พ.ศ.2402 ทรงผนวชเป็นสามเณร ณ วัดพระศรีรัตนศาสดาราม เมื่อ พ.ศ.2416 โดยมีสมเด็จกรมพระปวเรศวริยาลงกรณ์ครั้งยังทรงดำรงพระยศ กรมหมื่นบวรรังษีสุริยพันธ์ ทรงเป็นพระอุปัชฌาย์ ต่อมาใน พ.ศ.2422 ทรงผนวชเป็นพระภิกษุที่วัดพระศรีรัตนศาสดาราม โดยมีพระวันรัต (ทัย พุทธสิริ) เป็นพระอุปัชฌาย์ ประทับอยู่จำพรรษา ณ วัดราชบพิธสถิตมหาสีมาราม

พ.ศ.2429 ได้เป็นเปรียญ 5 ประโยค พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ตั้งเป็นพระราชคณะว่า “หม่อมเจ้าสถาพรปิริยพรต” ในปี พ.ศ.2469 ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯให้ตั้งการพระราชพิธีสถาปนา ดำรงพระอิสริยยศ เป็นพระเจ้าวรวงศ์เธอ กรมหลวงชินวรสิริวัฒน์ สิ้นพระชนม์เมื่อวันที่ 25 สิงหาคม พ.ศ.2480

ลักษณะ เป็นรูปเสมา ขอบเรียบ ด้านบนมีห่วง
ด้านหน้า มีอักษรประดิษฐ์ “ชส” ไขว้กัน อยู่ใต้อุณาโลมเปล่งรัศมีกระหนาบด้วยลายกระหนก ริมขอบมีจุดกลมอยู่โดยรอบ
ด้านหลัง มีอักษรเป็นคาถาพระว่า

“สม.พุทธาท.ยานุภาเวน
สพ.พสน.ตาปวช.ชิโต
สพ.พเวรมติก.กน.โต
สีติภูโตสทาภว”

แปลว่า

“ด้วยอานุภาพของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าเป็นต้น
ขอท่านจงห่างจากความเดือดร้อนทุกอย่าง
ก้าวล่วงเวรทั้งปวง
เป็นผู้มีความเย็นในกาลทุกเมื่อ”

เบื้องล่างมีเลขบอกศักราช”๒๔๐๒-๒๔๖๖”

ชนิด เงิน ทองแดง
ขนาด กว้าง 26 มิลลิเมตร ยาว 33 มิลลิเมตร
สร้าง พ.ศ.2466

พ.ศ.๒๔๖๗ เหรียญที่ระลึกสมเด็จเจ้าฟ้าฯ กรมพระนครสวรรค์วรพินิตทรงรับราชการทหารครบ 25 ปี

สร้างเป็นที่ระลึกในโอกาสที่จอมพลสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าบริพัตรสุขุมพันธ์กรมพระนครสวรรค์วรพินิตทรงรับราชการทหารมาเป็นเวลา 25 ปี ตั้งแต่ พ.ศ.2442-2467

สมเด็จเจ้าฟ้าฯ กรมพระนครสวรรค์วรพินิต พระนามเดิม “สมเด็จเจ้าฟ้าบริพัตรสุขุมพันธ์” เป็นพระราชโอรสอันดับที่ 33 ในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว และพระนางเจ้าสุขุมาลมารศรี พระราชเทวี ประสูติเมื่อวันที่ 29 มิถุนายน พ.ศ.2424 ทรงศึกษาวิชาทหารที่ประเทศอังกฤษและเยอรมัน ทรงเป็นเสนาธิการทหารบก และเสนาบดีกระทรวงทหารเรือ ภายหลังทรงดำรงตำแหน่งจอมพลเรือราชองครักษ์ พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ สถาปนาเป็น “สมเด็จพระเจ้าพี่ยาเธอเจ้าฟ้ากรมพระนครสวรรค์วรพินิต” ทรงมีพระปรีชาสามารถทั้งในการมหาร ประวัติศาสตร์ วรรณคดี และการดนตรี สิ้นพระชนม์ที่เมืองบันดงชะวา ประเทศอินโดนีเซียเมื่อวันที่ 18 กุมภาพันธ์ พ.ศ.2487 ทรงเป็นต้นราชสกุล “บริพัตร”

ลักษณะ เป็นรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้าตัดมุม ขอบเรียบ ด้านบนมีห่วง
ด้านหน้า เป็นพระรูปจอมพลสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์ เจ้าฟ้าบริพัตรสุขุมพันธ์ กรมพระนครสวรรค์วรพินิต ครึ่งพระองค์ ผินพระพักตร์ทางซ้ายของเหรียญทรงเครื่องแบบเต็มยศทหารบก เบื้องล่างมีลายเซ็นพระนาม “บริพัตร”
ด้านหลัง มีข้อความว่า

“รับสัญญาบัตร
เป็นนายทหารบก
พ.ศ.๒๔๔๒
ถึงพ.ศ.๒๔๖๗
ฉลอง
ครบ ๒๕ ปี”

ชนิด เงิน
ขนาด กว้าง 20 มิลลิเมตร ยาว 28 มิลลิเมตร
สร้าง พ.ศ.2467

พ.ศ.๒๔๖๘ เหรียญรางวัลสยามรัฐพิพิธภัณฑ์ แบบ ๑

สร้างเพื่อเป็นรางวัลในงาน “สยามรัฐพิพิธภัณฑ์” ในปี พ.ศ.2468 อันเป็นปีที่ พระบาทสมเด็จพระมงกุฏเกล้าเจ้าอยู่หัว เสวยราชสมบัติครบ 15 ปีบริบูรณ์ นับว่าเป็นอภิลักขิตมงคลสมัยของบ้านเมือง ประจวบกับในขณะนั้น ทั่วโลกกำลังประสบปัญหาเศรษฐกิจ หลังมหาสงครามโลกครั้งที่ 1 ทรงมีพระราชดำริที่จะให้มีการสมโภช พร้อมทั้งการแสดงศิลปหัตถกรรมของประเทศเรียกว่า “สยามรัฐพิพิธภัณฑ์” ขึ้น ณ พื้นที่ดินตำบลศาลาแดง ซึ่งพระราชทานให้เป็นที่สาหรับจัดงานครั้ง เมื่อเสร็จงานแล้วก็จะพระราชทานให้เป็นอุทยานของพระนครต่อไป พระราชทานนามว่า “สวนลุมพินี”

งานสยามรัฐพิพิธภัณฑ์ ซึ่งกำลังก่อสร้างอยู่ ก็เป็นอันต้องเลิกล้มไป เมื่อพระบาทสมเด็จพระมงกุฏเกล้าเจ้าอยู่หัวเสด็จสวรรคต เมื่อวันที่ 25 พฤศจิกายน พ.ศ.2468

ลักษณะ รูปเสมา ขอบเรียบ ด้านบนมีห่วง
ด้านหน้า มีรูปช้างยืนแท่น หันหน้าไปทางซ้ายของเหรียญ ริมขอบเป็นลายกระหนก
ด้านหลัง มีข้อความว่า

“สยามรัฐ
พิพิธภัณฑ์
พ.ศ.๒๔๖๘”

ชนิด กาไหล่ทอง กาไหล่เงิน ทองแดงกาไหล่นาก
ขนาด กว้าง 25 มิลลิเมตร ยาว 35 มิลิเมตร
สร้าง พ.ศ.2468